بیماری PBFD یا بیماری پر و منقار طوطی، یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های رایج بین پرندگان است از آن به عنوان ایدز پرندگان هم نام می‌برند. عامل بیماری PBFD یک نوع ویروس است که منقار و پرهای طوطی را هدف قرار داده و پس از آن به سیستم ایمنی او حمله میکند. در سال 1975، پی تحقیقاتی که در مورد مرگ هزاران کاکاتو استرالیایی انجام گرفت، ویروس PBFD کشف شد و از آن زمان تا به امروز، این ویروس جز مرگ‌بارترین ویروس‌های خانواده طوطی‌ها محسوب می‌شود.
این ویروس بسیار واگیر دار بوده و به راحتی توسط هوا منتقل می‌گردد. علاوه بر هوا، ویروس PBFD از طریق اشک طوطی، مدفوع، غذای مشترک، تنفس و… به بدن یک طوطی دیگر راه پیدا میکند. حتی احتمال دارد یک طوطی ماده، این ویروس را به فرزند خود منتقل کند و طوطی از ابتدای تولد به PBFD مبتلا باشد.
یکی از مواردی که در بیماری PBFD نامشخص می‌ماند، زمان بروز آن است. یک طوطی ممکن است در عرض سه هفته علائم آن را نشان دهد و طوطی دیگر تا چند سال هیچ اثری از این ویروس کشنده نداشته باشد. مدت زمانی که طول می‌کشد ویروس خود را نشان دهد به میزان ویروس موجود در بدن پرنده، قدرت بدنی و سن او بستگی دارد.
علائم بیماری PBFD در طوطی سانان
بیماری بسته به میزان ویروس موجود در بدن میزبان می‌تواند به نوع حاد، فوق حاد و مزمن دسته بندی شود و هر کدام از آن‌ها دارای علائم مختص به خود هستند.
علائم بیماری PBFD در حالت مزمن
این حالت بیشتر در طوطی‌های پیر مشاهده می‌شود که شایع‌ترین علامت آن، شکنندگی و حالت نرمی پرهاست که به راحتی و با یک ضربه کوچک از بدن پرنده جدا می‌گردد. پس از ریختن پرها ممکن است هیچ پری جایگزین آن نشود وحتی در صورت رشد مجدد پر، حالت افتاده با رنگی متفاوت دارند.
- توقف گرد مخصوص بدن طوطی
- نازک شدن پر
- شکنندگی بالای پرها
- خونریزی در نواحی رشد پر
- تغییر رنگ طوطی
- تو خالی شدن منقار
- قهوه‌ای شدن بافت‌های مرده در منقار
- کم اشتهایی
- ترشحات سبز رنگ در اشک طوطی
- عفونت
- شکستن منقار طوطی
اگر یک پرنده از خانواده طوطی سانان به این درجه از بیماری مبتلا باشد، هر روز ضعیف تر از دیروز شده و پس از گذشت چند ماه خواهد مرد.
علائم بیماری PBFD در حالت حاد
حالت حاد بیماری PBFD، برخلاف حالت مزمن بیشتر در طوطیان کم سن دیده می‌شود. بارزترین علائم آن عبارتند از:
- اسهال و استفراغ
- افسردگی
- حالت غیر طبیعی منقار
- ظاهر عجیب پرها
- بیماری تنفسی
در پایان هم طوطی عمر خود را دست می‌دهد.
علائم بیماری PBFD در حالت فوق حاد
در حالت فوق حاد؛ علائم بیشتری از بیماری PBFD در پر و بدن پرنده مشاهده می‌کنید. در این بیماری پرهایی که تازه در می‌آیند بسیار شکننده و خراب هستند و بر روی بدن پرنده هم زخم هایی وجود دارد.
- کاهش اشتهای پرنده
- از دست رفتن حالت طبیعی پرها
- خونریزی در محل رویش پر
- شکنندگی بالا پر
- ریختن مداوم پرهای بدن
- کاهش وزن طوطی
در پایان هم این علائم منجر به مرگ طوطی خواهد شد.
درمان ویروس PBFD
متاسفانه بیماری PBFD طوطی سانان هیچ درمانی ندارد و پس از ابتلا به آن طوطی بین چند ماه تا 2 سال جان خود را از دست می‌دهد. گاهی اوقات در صورت قوی بودن سیستم ایمنی بدن طوطی، علائم بیماری از بین رفته و به نوعی درمان می‌شود که مورد نادری است.
منبع:
