یکی از مهمترین منابع طبیعی موجود در سراسر دنیا، سنگ آهن است که 5 درصد از پوسته زمین را تشکیل میدهد. سنگ آهن طی عملیات خاصی از پوسته زمین استخراج شده و پس از انجام فرایندهای مشخص برای جداسازی ناخالصیها، پودر سنگ آهن نهایی ( معمولا به رنگ قهوه ای یا خاکستری) ساخته میشود. مهمترین متریالی که در ساخت فولاد از آن کمک میگیرند، سنگ آهن است که 98 درصد از کل استخراج سنگ آهن کل دنیا، در تولیدیهای فولاد مصرف میشود. از آنجایی که فولاد در صنایع دیگر کاربرد بسیار زیادی دارد، در صورت نبود سنگ آهن مشکلات مختلفی در صنایع دیگر به وجود خواهد آمد.
آهن به طور گسترده در طبیعت (پوسته زمین) وجود دارد اما با توجه به این که آهن به راحتی با عناصر دیگر ترکیب شده و ترکیبات مواد معدنی مختلف سنگ آهن را تشکیل میدهد، آهن خالص طبیعی کمی در پوسته زمین وجود دارد. ما از سنگ آهن به عنوان یک ماده معدنی آهنی یاد میکنیم که در شرایط تکنولوژیکی مدرن قادر به ذوب آهن آن بوده و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. سنگ آهن از یک یا چند کانی آهندار تشکیل شده است این کانی مقداری ناخالصی را نیز در خود جای داده است.

در طبیعت کانیهای آهن زیادی وجود دارد؛ بیش از 300 نوع سنگ آهن شناخته شده است اما 20 نوع ماده خام سنگ آهن مورد استفاده قرار میگیرد که مهم ترین آنها سنگ آهن مگنتیت، هماتیت، لیمونیت و سیدریت هستند. در ادامه به معرفی انواع سنگ آهن خواهیم پرداخت.
مگنتیت
کانی اصلی آهندار، مگنتیت تتروکسید تری آهن با فرمول شیمیایی Fe3O4 است. محتوای آهن این سنگ 72.4 درصد است، رنگ ظاهری آن معمولاً سیاه بوده و شکل بلوری اکتائدری دارد. بارزترین ویژگی این سنگ معدنی، مغناطیسی بودن آن است که ریشه نامگذاری آن نیز همین ویژگی میباشد. مگنتیت به طور کلی از لحاظ ساختاری متراکم بوده و سختی آن بین 5.5 تا 6.5 و وزن مخصوص آن بین 4.6 تا 5.2 ثبت شده است.
این سنگ معدنی در طبیعت پراکنده بوده و دارای ذخایر فراوان است با این حال، مگنتیت خالص در سطح پوسته زمین نادر است زیرا مگنتیت یک اکسید آهن با ظرفیت بالا است، بنابراین اکسیژن یا آب باید به اکسید شدن ادامه دهند. اکسیداسیون باعث میشود که مقداری از مگنتیت به هماتیت اکسید شود اما همچنان شکل کریستالی مگنتیت را حفظ کند که در آن شرایط این سنگ را هماتیت نیمه مصنوعی مینامیم.
مگنتیت نخستین بار در سوئیس کشف شد اما در حال حاضر کشورهایی مانند سوئد، فنلاند، آلمان، مصر، هند و … نیز معادن قابل توجهی از این سنگ را در خود جای دادهاند. در داخل کشور ما دو ماده معدنی مگنتیت و هماتیت در بخشهای جنوبی قرار گرفتهاند اما هنوز مقدار زیادی از آنها مورد استخراج قرار نگرفتهاند.
هماتیت
هماتیت به اکسید آهنی اطلاق میشود که فاقد آب کریستالی بوده و فرمول شیمیایی آن Fe2O3 (اکسید آهن) است. محتوای هماتیت آهن خالص 70٪ است. رنگ ظاهری آن از قرمز تا خاکستری روشن و سیاه متغیر بوده و گاهی اوقات خطوط راه راه قرمز تیرهای بر روی هماتیت مشاهده خواهید کرد. ساختار کریستالی هماتیت هر منطقه متفاوت است (از پودر بسیار متراکم گرفته تا سنگهای بسیار نرم) به همین دلیل نمیتوان یک میزان سختی دقیق به انواع آن نسبت داد اما به طور کلی سختی هماتیت بین 5.5 تا 6.5 بوده و در نوع سنگ نرم، این سختی بسیار پایینتر است. هماتیت در طبیعت فراوان است اما هماتیت خالص کمتر بوده و اغلب با مگنتیت و لیمونیت دیده میشود.
لیمونیت
لیمونیت یک اکسید آهن حاوی آب کریستالی است و فرمول شیمیایی آن را میتوان با mFe2O3•nH2O بیان کرد. در واقع لیمونیت از مخلوط گوتیت (Fe2O3•H2O)، سنگ آهن سوزنی آب (2Fe2O3•H2O)، هیدروکسید آهن و گل تشکیل شده است. بیشتر لیمونیت در طبیعت به شکل 2Fe2O3•3H2O وجود دارد. با توجه به محتوای آب کریستالی مختلف، لیمونیت را میتوان به هماتیت آب، هماتیت سوزنی، لیمونیت و موارد مشابه تقسیم کرد. لیمونیت به دلیل مقدار متفاوت آب کریستالی رنگهای مختلفی دارد، از قهوهای روشن مایل به قهوهای تیره گرفته تا خاکستری-سیاه، این سنگ همه این رنگها را در خود جای داده است.
سیدریت
Siderite یک کربنات آهن با فرمول شیمیایی FeCO3 (کربنات آهن) و محتوای خالص آهن 48.2٪ است. معمولا سیدریت در طبیعت سخت و متراکم، ظاهر خاکستری یا زرد قهوه ای، سختی بین 3.5 تا 4 داشته و غیر مغناطیسی است. سیدریت به راحتی تحت تأثیر اکسیژن و آب به لیمونیت تبدیل میشود. سیدریت اغلب با کربناتهایی مانند منیزیم، منگنز و کلسیم مخلوط میشود. سيدريت عموماً آهن زيادي ندارد (40-30%)، اما پس از كلسينه كردن، ميزان آهن در اثر آزادسازي CO2 به طور قابل توجهي افزايش مييابد.
جهت خرید مواد معدنی انواع سنگ آهن با بهترین قیمت بازار و دریافت مشاوره در زمینه مهندسی اکتشاف، استخراج و فراوری سنگ های معدنی میتوانید با کارشناسان فروش ماگماماینر تماس حاصل فرمایید. مجموعه ماگما ماینر با سالها تجربه در زمینه ارائه انواع سنگهای معدنی و فعالیتهای فنی مهندسی، خدمات متنوعی را در اختیار شما عزیزان قرار میدهد.